Crkva Svetog Srdja i Vakha

Crkva u Podima kod Herceg Novog, Crna Gora

Gradjena je u obliku slobodnog krsta, s lateralnim kracima koji dostizu visinu uzduznog broda. Ima kruzno kube na pandative, cije nisko kvadratno postolje nose cetiri masivna prislonjena stubca. Polukruznu apsidu na istoku, tambur kubeta i fasade svih kalkana krasi friz romanickih slepih arkadica. Luneta iznad porala dekorisana je krstom kao Decani i Bogorodicina crkva na Cetinju. Nad zapadnom zasadrom podignut je 1769. godine dvospratni zvonik na preslicu sa tri otvora. Pretpostavlja se da je crkvu sagradio Tvrtko I (1353-1359), a ukazivalo se i na to da bi mogla biti iz XIII veka, zbog cega joj je ranije pridavan veci znacaj (bila je saborna crkva). Zbog nedostatka pisanih dokumenata i zbog ikonografske i tipoloske analize moze se zakljuciti da je crkva sagradjena u drugoj polovini XV veka, utoliko pre sto je Herceg Novi u to doba dobio urbani karakter. Istorijski crkva je znacajna i po tome sto je u njoj sahranjen jedan od clanova dinastije Nemanjica o cemu govori i natpis u samoj crkvi. Iz novije istorije je znacajna i po tome sto je u nju svratio Kralj Aleksandar I na svom putovanju za Francusku neposredno pre svoje tragicne smrti. O tome svedoci i natpis iznad ulaza u samu crkvu.